در نه سال گذشته تغییرات عمدهای در کفش متکان نایک رخ داده است، درست مثل رقیب اصلی شان ریباک نانو، ( البته نظرات در این مورد متفاوت است) و بالاخره با کفش جدید متکان 9 ، این تغییرات به اوج خود رسید. نه تنها دورنمای عملکردی این کفش ها که مناسب باشگاه و وزنه برداری هستند- تغییر کرده، بلکه مشتریان هم تغییر کردهاند. و این یعنی تغییر بازار خاص پسند به بازاری جهانی و بزرگتر.
خیلی خوب یادم است در سال 2015 وقتی نایک متکان را معرفی کرد، شوک شدیدی به دنیای تناسب اندام وارد شد. نایک اولین کفش خود را در دنیای نوپای کراس فیت آن زمان معرفی کرد. آیا رنگ بندی ممنوعهاش را به خاطر دارید؟ متکان تنها کفش مخصوص تمرینی است که آرزو دارم هیچ وقت به کسی اهدا نمیکردم.
یادداشت مترجم 1: کراس فیت (CrossFit) یک سبک تمرینات؛ و ورزشی است که از ترکیب متنوعی از حرکات و تمرینات هوازی، وزنهای و تناسب اندام برای تقویت قدرت عضلاتی، توانایی قلبی و عروقی، افزایش استقامت، و بهبود عمومی تناسب اندام بهره میبرد. کراس فیت به عنوان یک ورزش چندجانبه شناخته میشود و هدف آن تقویت تمامی بخشهای بدن به صورت یکجا و افزایش عملکرد بدنی و امادگی جسمانی است.
یادداشت مترجم 2: لیگ بسکتبال حرفهای آمریکا کفش نایک را به خاطر رنگبندیاش تحریم کرد و عنوان کرد این رنگبندی باعث حواس پرتی بازیکنان میشود، نایک از همین موضوع برای تبلیغ بیشتر کفشهایش استفاده کرد.
نایک متکان 9 چیست؟
نایک این کفش را اینطور توصیف میکند: دلیلتان برای تمرین هر چه که میخواهد باشد، متکان 9 ارزش زحمتتان را دارد. ما مدل سری 9 را با یک پاشنه بلندتر و یک نوار پلاستیکی در اطراف کفش بهبود بخشیدیم. برخی از بزرگترین ورزشکاران جهان، این کفش را میپوشند. این کفش برای وزنه برداران، مربیان و افراد پر انرژی و فعال طراحی شده و هنوز هم کفشی درجه یک است که میشود هر روز پوشید.
تمرینات:
نقد و بررسی کتونی نایک متکان 9
من هر روزی که مدل جدید متکان نایک به بازار عرضه میشد، یک جفت از آن را میخریدم، ولی بعد از متکان 3، فقط چندتایی از آنها را نگاه داشتم، عمدتا به خاطر مشکلاتی که با این کفشها داشتم و دیگر موضوعاتی که بعدا در این نظر، ارائه میدهم.
متاسفانه باید صادق باشم، تمرین با کفش نایک متکان 9 تجربهای به شدت ناخوشایند و وحشتناک بود. کمی بعد درمورد چالشهایی که با اندازه و راحتی کفش داشتم صحبت می کنم، ولی نمیتوانم به اندازه کافی بگویم که چقدر این کفشها مرا در هر تمرین وزنه برداری ناامید کردند. ببینید، در هر تمرین وزنه برداری، بیشتر فشار بدن روی پاها است – حتی در پرس سینه – و متکان 9 نایک، مرا به شدت ناامید کرد، چون هر فشاری که به سینه پا وارد می شد، باعث میشد قسمت داخلی کفش به خاطر ساختار رشته پلاستیکی دور کفش، دوام نیاورد. وقتی بدنم با حرکات لانگ یا اسکات – حتی بدون تحمل وزن – به زمین نزدیک میشد، با فاجعهای به تمام عیار رو به رو بودم، آن هم حرکت هایی که به ثبات بیشتری نیاز دارد.
متاسفانه، آن تکه رشته پلاستیکی محافظ، مثل یک بادکنک که بادش خالی شود، مچاله میشد، و خیلی سریع باید دست از وزنه برداری برمیداشتم، (که طی این روند آسیب به زانو هم تشدید میشود) میتوانم جزئیات بیشتری را هم بگویم، و از مزایای کفش تعریف کنم، ولی مزایای کفشی که موقع تمرین، آن هم وقتی که آنقدر به آن نیاز دارید، ناامیدتان کند چیست؟
خب، باید این را هم بگویم که زیرهی کفش مثل سریش به کف زمین میچسبد، انگار جز مهر تضمینی خط تولید متکان باشد. اگر میشد این زیره را با رویه محکم تر و با دوامتری به هم وصل کرد، قطعا کفشی عالی و هیجان انگیز از کار در میآمد. اما متکان 9 نایک، چنین کفشی نیست، صادقانه باید گفت که مطمئن نیستم این کفش قرار بوده چه نوع کفشی باشد. شاید به خاطر آن تکه نوار پلاستیکی، بالا بردن پاشنه با زیره پلی اورتان قابل ارتجاع (پلی اورتان نوعی پلمیر است)، یا هر دو اینها، این کفش، درست مثل یک تکه سیمان بود که به پایم چسبیده باشد. اگر این کفش برای دنیای کراس فیت، طراحی شده باشد، نمیتوانم حتی تصورش را هم بکنم که در وزنه برداری المپیک، کسی در این کفش – که استقامت کافی ندارد- احساس راحتی کند، یا چطور وقتی خود کفش مثل وزنه پایین می کشدشان، از پس حرکات برپی برمیآیند؟ اگر این کفشی باشد که برای یک وزنه بردار معمولی طراحی شده، پس نیازی به آن زیره قابل ارتجاع، یا تکه نوار لاستیکی یا حتی هردو این موارد نیست چون اکثر مردم به هر دوشان نیازی ندارند.
آیا با این کفش ها تجربه خوبی داشتید درورو؟
با اینکه تجربه آرون از این کفش، واقعا بد بود، ولی باید بگویم زیاد بدک نبود. آخرین مدل متکانی که من امتحان کردم متکان 7 نایک بود. جلوی کفش خیلی محکم بود ولی پشتش مشکل داشت و در خیلی از تمرینات کراس فیت ساده هم دوام نمیآورد.
نقد و بررسی کتونی نایک متکان 9
متاسفانه درحالی که متکان 9 ، بعضی از نقاط ضعفش را بهتر کرده، هنوز هم یک کفش ساده و معمولی است. البته من تجربه مچاله شدن نوار پلاستیکی را نداشتم که آرون داشت و کفش هم ثبات زیادی داشت و برای حرکت ددلیفت، اسکات و بقیه وزنه برداریها که فشار روی پا ایجاد میکنند مناسب بود. ولی در عین حال پاشنهاش تنگ بود، آن هم تا اندازهای به خاطر تکه پلاستیکی بود که برای بالا بردن پاشنه استفاده کردند و تا اندازهای هم به خاطر پاشنهی تنگش است، تمرین به طرفین، خوب بود. ولی اسکات ران و باسن، حرکت اسکیتسوار، و تمرینات چابکی همه با احساس ناراحتی روی پا انجام میشد.
این کفش برای قدم زدن در باشگاه و اینکه دیگران ازتان تعریف کنند عالی است! (بعدا بیشتر در موردش توضیح میدهم) یا اینکه بخواهید تمرینهای خیلی کند و آهسته انجام بدهید، ولی وقتی بخواهید کمی سرعت بیشتری به تمرینتان بدهید، نایک متکان 9 نمیتواند از پس این تمرینات برآید.
ورزشهای هوازی
از لحظه ای که نایک متکان 9 را پوشیدم یک چیز مشخص بود: این کفش برای تمرینات هوازی من وحشتناک بود.
درست است که رویه (پستایی) واقعا خم میشود و قابلیت تنفس خوبی هم دارد، اما هیچ کدام از خصوصیات ساختاری این کفش، با نیازهای یک ورزشکار تناسب اندام، همخوانی ندارد یا حتی آن کفش همهکاره که مردم با توجه به افزایش قیمتش از آن انتظار دارند، نیست. (بله، در آن مورد هم نظرهایی دارم). اگر از متکان 9 نایک برای کراس فیت یا تمرینات مشابه استفاده میکنید، میتوانید از آن تنها برای 400 متر یا حدود یک کیلومتر استفاده کنید اما فقط به این خاطر که به دویدن با کفشهای ناراحت از هر برندی عادت کردهاید. حتی ممکن است روی دوچرخههای ثابت هم این کفش را بپوشید و از آن بدتان هم نیاد، حتی اگر به نظر من پاشنهاش هیچ به کارتان نیاید.
ولی باید در مورد ورزشی هوازی صحبت کنم که کفش به هیچ وجه هیچ کمکی به من نکرد. یعنی قایقرانی، ورزشی که تمام تمرینهای اساسی از کراس فیت گرفته تا تمرینات اورنج تئوری ( نام باشگاهی در آمریکاست که تمرینات کاملی برای کل بدن ارائه میدهد orange theory ) را در خود دارد و باعث شد حقیقتی به شدت ناراحت کننده در کفش های متکان 9 نایک را کشف کنم.
در زیره میانی انعطاف کافی برای یک حرکت طبیعی و عادی در قایقرانی وجود ندارد و قسمت جلویی کفش برای فشارهای مداوم در پاروزنی و قایقرانی به هیچ وجه مناسب نبود. من حتی نتوانستم یک جلسه تمرینی عادی قایقرانی را با این کفش ها تمام کنم چون جلوی پایم به شدت درد گرفت و مجبور شدم کفش هایم را عوض کنم و کفش تمرینی معمولی خودم را بپوشم ( یعنی کفش ریباک نانو 2 یا کفش تمرینی آدیداس دراپست 2 ) تا احساس راحتی کنم. این هم یکی دیگر از حوزه هایی بود که کفش من را ناامید کرد. شما چطور رئیس؟
دورو: فقط میخواهم بگویم که آرون در حالت عادی منتقد سخت گیر و بیرحمی نیست پس وقتی نقاط ضعف یک کفش را این طور بی پرده میگوید پس حتما از آن کفش ناامید شده است. و من در مورد استفاده از تمرینات هوازی با آرون موافقم. از زمان مدل سری هفتم، سری های جدید متکان نایک برای دویدن ساخته نشدند. حتی دستگاه ورزشی اسکی فضایی جانبی و محبوب من، که برای گرم کردن عضلات ران های زشتم استفاده میکنم، وقتی کفشهای متکان 9 پوشیده بودم خیلی سخت و آزاردهنده بود.
لایه ی موجود در کفش و انعطاف پذیری جلوی پا، خوب است و چسبندگی زیره بیرونی هم شما را ناامید نمی کند ولی کل قسمت پشتی کفش -موقع دویدن یا هر فعالیت هوازی دیگری که به انعطاف پذیری احتیاج دارد- فاجعه است. آرون و من وقتی فعالیت های هوازی مختلفی را امتحان میکردیم به شدت احساس ناراحتی میکردیم. اگر این کفش ها را بخرید، بهتان پیشنهاد میدهم تا کفش های قبلی مخصوص دویدن تان را هم در کوله باشگاهتان با خودتان ببرید، تا بتوانید آن را عوض کنید.
نقد و بررسی کتونی نایک متکان 9
راحتی
آیا خیلی جالب نمی شود اگر بالاخره این بخش را با ستایش و تعریف کردن از کفش نایک شروع کنم؟
به نقل از وید برت ابر قهرمان کشتی کچ (دبلیو دبلیو ای) باید بگویم: متاسفانه خبرهای بدی دارم. کاری که معمولا با همه کفش های مخصوص تمرین میکنم از این قرار است: آنها را می پوشیدم و در خانهم قدم میزدم تا ببینم به پایم عادت میکنند یا نه ( تقریبا تنها زمانی که کفش ها را داخل خانه می پوشم همین بار است ). ولی بعد سه ساعت تمام پایم درد گرفت و حتی اگر در نهایت قسمت انگشتهای پا کمی جا باز کرد، تا خودش را برای افرادی که پای پهنی دارند (مثل خود من) تطبیق بدهد، حس میکردم جاباز کردن قسمت جلو، به این معنی است که من هم مثل بقیه آمریکا بالاخره از کفش نایکم لذت میبرم.
ولی کل آن لایهی داخلی تعبیه شده، به درد پایم نخورد، و هنوز برایم تنگ بود. ولی میخواهم این واقعیت را در مورد نایک تحسین کنم: بالاخره با این متکان دست از تکرار آن مدل باریک و تنگ همیشگی خودش برداشت. اگر به سایزبندی کفش نگاه کنید، پیشنهاد میدهم در انتخاب کفش نایک، از سایزبندی استاندارد جهانی استفاده کنید (اندازه واقعی و سایز پا) چون اکثر کفشهایشان باریک اند.
مساله سایز واقعی درست است اما عرض کفش برای کسانی که پایشان پهن است، یک مشکل اساسی است. درست است که متکان 9 به باریکی و تنگی متکان 6 نیست، ولی هنوز هم برای جا دادن راحت انگشتان پا خیلی تنگ است، مگر اینکه پای کوچکی داشته باشید. به نظر من، نیمه جلویی کفش و رویه ،نسبتا راحت است ولی پاشنه ها خیلی سفت و طاقت فرسا بودند. بدتر از همه پاشنه کفش بود، (طوق، نگهدارنده پاشنه، و کف پا) که به نظر میرسید هیچ وقت به پا عادت نمیکند، حتی بعد از 4 تا 5 ساعت جلسه وزنه برداری. کمی عرض بیشتر و ساختار پاشنه بهتر تاثیر به سزایی در رفع مشکلات نایک متکان 9 دارد.
زیبایی شناسی:
اینجاست که من به یاد شخصیت دوچهرهی شرور و از یاد نرفتنی بتمن میافتم. از یک طرف، فکر میکنم ظاهر کلی و نیم رخ کفش خیلی خیلی عالی است، نایک بهترین رنگبندی را در کفشهایش به کار میبرد و به ندرت پیش میآید که نایک در رنگبندی، نمونهای عالی به کار نبرد، ولی بعد میرسیم به آن تکه نوار محافظ دور کفش. بخش جانبی ( شامل انگشت کوچک پا) آن قدرها هم بد به نظر نمیرسد ولی بخش میانی (که شامل انگشت شصت می شود) از هاروی دنت هم بعد از اینکه اسید روی صورتش ریختند، زشت تر به نظر میرسد، واقعا یک کفش بدریخت است که شهروندان معصوم شهر گاتهام را به وحشت میاندازد. در شفافیت کامل، باید بگویم من از مردم تعریف های خیلی زیادی در مورد کفش متکان 9 میشنوم، مهمتر از همه همسرم که سرسختترین منتقد کفشی است که تا به حال دیدهام، پس شاید بهتر است اصلا به حرفهای من گوش ندهید.