نام ورزش، البسه ورزشی و حتی ورزشکاران به برخی برندهای مطرح گره خورده است و در این میان یکی از غول‌های این حوزه، برند نایک است که توانسته حدود ۵ دهه یا نیم قرن، آمار فروش بالایی نصیب خود کند. البته راز موفقیت مدل‌های محبوب نایک فقط کیفیت و دوام آنها نبوده و عوامل زیادی در این موفقیت دخیل بوده‌اند.

بوئرمن و دیگر هیچ!

قبل از اینکه برند نایک شکل بگیرد و برای خود اعتباری دست و پا کند، بیل بوئرمن ( Bill Bowerman ) که یک مربی ورزشی بود با فیل نایت ( Phil Knight ) که درسش را تازه از دانشگاه تمام کرده بود و یک دونده ورزشکار محسوب می‌شد پروژه فروش کفش ورزشی را آغاز کردند و در سال ۱۹۶۴ برند Blue Ribbon sports را پایه گذاری کردند که به نوعی پدر برند نایک محسوب می‌شود! بوئرمن که در زمان تاسیس blue ribbon sports بیش از ۵۰ سال داشت، یک ایده‌پرداز دقیق و خلاق بود که در سرش هزاران طرح و ایده جریان داشت! یکی از دلایلی که بوئرمن را عامل رشد نایک می‌دانیم، ایده تولید کفش در ژاپن توسط او بود. بوئرمن معتقد بود نیروی کار ارزان در ژاپن باعث می‌شود کفش‌های تولیدی قیمت کمتری داشته باشند و حاشیه سود بهتری نصیب  فروشنده می‌شود. رفتن به ژاپن و متقاعد کردن یک شرکت تولیدی، به فیل نایت سپرده شد و نایت قبل از سفر به ژاپن به چندین کشور سفر کرد و بعد از رسیدن به ژاپن با یک تولید‌کننده کفش مذاکره کرد در نهایت یک همکاری دوجانبه در زمینه طراحی تولید و فروش کفش‌های ورزشی با یک برند ژاپنی به نام تایگر شکل گرفت. البته از همان ابتدای همکاری خبری از فروشگاه و مغازه نبود و تولیدات مشترک آنها از طریق دست‌فروشی به فروش می‌رسید! کیفیت خوب کفش‌های آن‌ها به‌علاوه قیمت مناسب و فوق‌العاده باعث شد فروش بالایی رقم بخورد و تنها در سال ۱۹۶۴ حدود ۱۳۰۰ جفت کفش به فروش برسد. رقم سود فروش این تعداد کفش ۸۰۰۰ دلار بود. در سال ۱۹۶۵، یعنی دقیقاً یک سال بعد، آمار فروش به ۲۰ هزار دلار رسید که رشد دو و نیم برابری را نشان می‌داد و عملاً موفقیت در بازار را نصیب بوئرمن و نایت کرد.

فیل نایت و بیل بوئرمن

افتتاح مغازه برای فروش کفش

در سال سوم فروش یعنی سال ۱۹۶۶، دستفروشی و فروش از طریق ماشین حذف شد و برند نایک که هنوز با نام تجاری بلو ریبون اسپرت مشغول به کار بود توانست یک شعبه فروش را راه اندازی کند و کمی پرستیژ کاری به کسب و کار خود ببخشد! افتتاح یک مغازه باعث شد استقبال از کفش‌های تولیدی مشترک برند نایک بیش از قبل شود. با اینکه هزینه‌های جاری شعبه مثل مالیات و هزینه‌های انرژی و اجاره به مخارج اضافه شده بود ولی آمار فروش آنقدر بالا رفته بود که جمع این هزینه‌ها هنوز هم در میزان درآمد به چشم نمی‌آمد! مغازه فروش در سانتا مونیکا کالیفرنیا آغاز به کار کرد و یک سال بعد شعبه دوم فروش، کار خود را آغاز کرد.

در سال ۱۹۶۷ برند نایک مغازه دوم فروش خود را در ماساچوست راه اندازی کرد و یک قدم دیگر به تسخیر بازار ایالات متحده نزدیک‌تر شد! فروش در شعبه دوم هم امیدوار کننده بود و همین موضوع باعث قوت قلب برای دو شریک بوئرمن و نایت می‌شد تا راه را ادامه بدهند. برند blue ribbon sports در اواخر دهه ششم قرن نوزدهم برای خود اعتباری دست و پا کرد و به اعتبار همین فروش بالا و جلب رضایت مشتریان، در فکر توسعه محصولات و تولیدات خود بود. در این میان یک مدل کفش ورزشی توسط بوئرمن طراحی شد و بعد از مشارکت با برند ژاپنی تایگر در خط تولید این شرکت ژاپنی قرار گرفت. این مدل تحت نام Tiger Cortez روانه بازار شد و فروش بالایی داشت و سود خوبی نصیب هر دو شرکت کرد.

کورتز؛ نقطه اوج و پایان!

اگرچه مسئولیت فروش کفش‌های تولیدی تایگر ژاپنی در آمریکا به عهده برند BRS ( مخفف Blue Ribbon sports ) بود اما ردپای طرح‌های پیشنهادی بوئرمن نیز در تولیدات تایگر دیده می‌شد و نقطه اوج آن، همکاری در تولید Tiger Cortez نمایان شد. کفش کورتز در خط تولید تایگر نهایی شد و به بازار راه پیدا کرد اما همه می‌دانستند روح طراحی خلاقانه بوئرمن در آن کفش جریان داشت! این مدل یکی از پرفروش‌ترین کفش‌های ورزشی لقب گرفت و استفاده از آن در المپیک ۱۹۶۸ مکزیک غوغای زیادی به پا کرد و فروش بالای آن مدیون همین المپیک بود. مدل کورتز همان‌قدر که نقطه اوج همکاری blue ribbon sports و Tiger ژاپنی بود، قدم اول در بروز اختلاف میان آنها نیز بود! هر دو برند، دیگری را متهم به سوء‌استفاده از فروش این مدل می‌کردند و بحث آنقدر بالا گرفت و جدی شد که شعبه دادگاه رسیدگی کننده رای به هر دو برند داد و موضوع از این قرار شد که هر شرکت، کفش را با برند خود و در خاک خود به فروش برساند. همین اختلاف ظاهراً ساده باعث جدایی دو برند شد. این جدایی، تغییر نام شرکت را هم در پی داشت و شرکت Blue ribbon sports در سال ۱۹۶۴ جای خود را به «نایک» داد و عملاً برند نایک در سال ۱۹۶۴ متولد شد.

لوگوی ساده نایک

اگرچه درباره تاسیس نایک به عجایب زیادی برمی‌خوریم ولی عجیب‌ترین آنها را می‌توان مربوط به لوگو و انتخاب نام نایک دانست! وقتی بنیانگذاران این شرکت به‌دنبال تغییر نام آن بودند و به فکر طراحی یک لوگو افتادند، کارولین دیویدسون تنها یک دانشجو بود که طراحی برند نایک را برعهده گرفت و فقط در ازای ساعتی ۲ دلار این کار را پذیرفت! دیویدسون شاید آن موقع نمی‌دانست لوگویی که طراحی کرده چند دهه بعد، ارزشی بالغ بر میلیاردها دلار خواهد داشت!

کلمه نایک برگرفته از یکی از الهه‌های یونان باستان بود. نام الهه پیروزی یونان مورد پذیرش شرکای نایک قرار گرفت و پیروزی بزرگی نصیب این برند آمریکایی شد! لوگوی ساده آن هم برگرفته از بال یکی از فرشته‌های یونان باستان است که در عین سادگی، بسیار نافذ و جذاب است و شاید اگر طرح دیگر برای نایک طراحی می‌شد به این اندازه ابهت و جذابیت نداشت. اگر عجیب بودن طراحی ۳۵ دلاری این برند را کنار بگذاریم، نمی‌توان از قدرشناسی شرکای این برند آمریکایی به سادگی عبور کرد. زیرا بعدها، به پاس طراحی ارزشمند کارولین دیویدسون مقداری از سهام برند نایک را به او هدیه دادند که در حال حاضر ارزش آن سهام بیش از یک میلیون دلار تخمین زده می‌شود! سه سال بعد از طراحی لوگوی نایک این برند در ۲۲ ژانویه ۱۹۷۴ در دفتر ثبت علامت‌های تجاری ایالات متحده ثبت شد و رسماً نایک را وارد رقابت با رقبای خود کرد.

فیلیپ نایت فکرش را نمی­کرد ارزش سهام نایک او، به چند ده میلیارد دلار برسد!

تکیه بر اعتبار بزرگان

بوئرمن و نایت و دیگر شرکای برند نایک می‌دانستند کیفیت خوب کفش و دوام آن، به تنهایی نمی‌تواند دوام موفقیت را تضمین کند بنابراین گام دوم برای فروش بیشتر محکم‌تر برداشته شد! استفاده از ورزشکاران حرفه‌ای برای تبلیغ، اگرچه کمی هزینه‌بر بود اما بازدهی فوق‌العاده‌ای داشت. به‌همین خاطر قسمت بازاریابی و تبلیغات نایک به سراغ چهره‌های محبوب دنیای ورزش رفت و با بعضی از آنها مذاکره کرد. یکی از اولین چهره‌های محبوب که همکاری با نایک را آغاز کرد، «تایگر وودز» بود. او یکی از پرافتخارترین ورزشکاران در حوزه گلف بود و سهم زیادی از تبلیغات پرسود برند نایک مدیون اوست. البته چندی قبل و پس از ۲۷ سال همکاری او و شرکت نایک از هم جدا شدند!

«روری مک ایلروی» هم یک گلف باز حرفه‌ای است که سومین گلف باز تاریخ لقب گرفته است. او نیز قرادادی با نایک امضا کرد و از محصولات نایک در مسابقات استفاده می‌کرد. البته برخلاف تایگر وودز که آمریکایی بود، ایلروی اهل ایرلند شمالیست و به نوعی پرچمدار نایک در جزیره انگلیس بود!

قصه تبلیغات بزرگان برای نایک وقتی شکل جذاب‌تری به خود گرفت که این برند وارد زمین بسکتبال شد و پرچم تبلیغات خود را به دست «کوبی برایانت»، «لبرون جیمز» و «مایکل جردن» داد! هر کس آمریکا و آمریکایی‌ها را بشناسد می‌داند دیوانه‌وار عاشق بسکتبال هستند و همین موضوع ساده باعث شد برند نایک روی بسکتبالیست‌ها حساب ویژه‌ای باز کند. کوبی برایانت تا سال‌ها محصولات نایک را تبلیغ می‌کرد و کشته شدن او در یک سانحه هوایی باعث جدایی او از این برند محبوب شد. این تبلیغات تا آنجا اثرگذار بود که نایک به پاس احترامی که به او می‌گذاشت کفش اختصاصی برای او طراحی کرد! بعد از لبرون جیمز و کوبی برایانت، قرارداد سال ۱۹۸۴ مایکل جردن سر صدای زیادی به پا کرد! «ایر جردن» یکی از پرفروش‌ترین مدل‌های برند نایک بود که در سال ۲۰۱۸، بالغ بر ۲.۸ میلیارد دلار فروش را به جیب نایک ریخت! همکاری با فوتبالیست ­های مشهوری همچون رونالدو و نیمار و ادن هازارد بلژیکی و… نیز در کارنامه برند نایک دیده می­شود.

مدل­ های پرفروش نایک

ایر جردن شاید از نظر همه، بهترین نباشد ولی یکی از پرفروش ­ترین محصولات برند نایک است. اعتبار نام مایکل جردن باعث شده این مدل، مورد استقبال اغلب اسپرت پسندان قرار گیرد. کتونی ایرمکس هم از بهترین های نایک است و به دلیل ظاهر جذاب و نرمی فوق ­العاده برای پیاده ­روی، یکی از گزینه ­های اغلب جامعه است. نایک پگاسوس اگرچه قدمت جردن و ایرمکس را ندارد اما در دویدن­ های سرعتی و طولانی مدت، بی­نظیر است و بدون رقیب! ایر زوم نایک هم به دلیل تلفیق فناوری ایر و استفاده از الیاف فنری برای کاهش دفع ضربات وارده به پا، یکی از محبوب ­ترین­ های نایک است.

کتونی رانینگ مردانه نایک اینوینسیبل ران 3

به لیست دلخواه اضافه شداز لیست دلخواه حذف شد 11

۲,۹۵۹,۰۰۰ تومان Original price was: ۲,۹۵۹,۰۰۰ تومان.۲,۱۹۲,۰۰۰ تومانCurrent price is: ۲,۱۹۲,۰۰۰ تومان.

26%

کتونی مردانه نایک ایر جردن 1 تراویس اسکات ریورس موکا

به لیست دلخواه اضافه شداز لیست دلخواه حذف شد 4

۳,۰۶۹,۰۰۰ تومان Original price was: ۳,۰۶۹,۰۰۰ تومان.۲,۶۷۰,۰۰۰ تومانCurrent price is: ۲,۶۷۰,۰۰۰ تومان.

13%

کتونی پیاده روی زنانه نایک زوم گاید 10

به لیست دلخواه اضافه شداز لیست دلخواه حذف شد 14

۲,۵۸۹,۰۰۰ تومان Original price was: ۲,۵۸۹,۰۰۰ تومان.۱,۹۶۵,۰۰۰ تومانCurrent price is: ۱,۹۶۵,۰۰۰ تومان.

24%

کتونی پیاده روی مردانه نایک زوم ایکس

به لیست دلخواه اضافه شداز لیست دلخواه حذف شد 16

۲,۶۶۹,۰۰۰ تومان Original price was: ۲,۶۶۹,۰۰۰ تومان.۲,۱۵۰,۰۰۰ تومانCurrent price is: ۲,۱۵۰,۰۰۰ تومان.

19%